Alles over Lachgas

Waarom Lachgas?

Wanneer je erg gespannen bent geeft het je een gevoel van ontspanning en helpt het je om je fijn te voelen in de tandartsstoel. Het prikje van de verdoving voel je ook veel minder. Lachgas werkt veel sneller in en uit dan andere soorten rustgevende medicatie. Lachgas is zeer controleerbaar en veilig te gebruiken bij jong en oud.

Wat is lachgas?

Lachgas heet eigenlijk di-stikstof-oxide. Het dankt zijn naam aan het vroegere gebruik bij een rondrijdende voorstelling waarbij mensen zich lieten verdoven en dit leidde tot hilarische taferelen. Soms was hier ook een rondreizende tandarts bij betrokken die tijdens dit kortwerkende roesje op zeer snelle en vooral pijnloze wijze mensen van hun pijnlijke tanden afhielp. Het lachgas dat gebruikt werd had een zeer hoge concentratie (90-100%) en mensen werden hierdoor heel even buiten bewustzijn gebracht.

Heden

Tegenwoordig wordt lachgas vooral gebruikt voor het introduceren van een staat van verminderd bewustzijn, een roesje. In de anesthesiologie (operatiekamer / ziekenhuis) wordt het gebruikt in hoge concentratie (50-80%) via een mond-neus-masker als overgangs middel om de algehele narcose in te leiden. Ook wordt lachgas (100%) gebruikt in het uitgaanscircuit via slagroomspuit-gascilinders en ballon. Dit geeft een zeer korte roes, die moeilijk controleerbaar is.

Lachgas in de tandartspraktijk

Binnen de tandheelkunde wordt lachgas vooral gebruikt met als doel het verminderen van angst, spanning, kokhalsreflex en spierspasmen.
Een concentratie van 20-50% is hierbij ruim voldoende en de apparatuur is beveiligd om niet hoger te kunnen gaan dan 50%. De mengapparatuur is traploos instelbaar en hierdoor kan de verhouding lachgas en zuurstof nauwkeurig individueel worden afgestemd.

Persoonlijk afstemmen

De een heeft aan een lage concentratie voldoende en voelt zich hierbij prettig genoeg om de tandheelkundige behandeling te ondergaan. Waar hij/zij normaal gesproken er heel gespannen bij ligt, is er nu een staat van ontspanning met behulp van lachgas. De ander heeft wat meer lachgas nodig om ontspannen te raken. Het doel van een tandarts-lachgas-roesje is dat de cliënt in een licht roesje wordt gebracht,  hierbij goed aanspreekbaar blijft, en zich hierbij nog prettig voelt. De tandarts zal vaak vragen “Kunt u met de duim aangeven hoe u zich voelt”.

Toedienen lachgas

In de tandartsstoel wordt het lachgas-zuurstof mengsel ingeademd via een neusmasker, omdat er in de mond gewerkt moet worden. Uitgeademde lucht wordt opgevangen via het neusmasker en komt hierdoor niet in de ruimte. Er zijn twee maten neusmaskers, kind en volwassene. Voor een lachgas-behandeling wordt hierom aan de cliënt gevraagd om tijdens de behandeling praten te beperken tot het uiterst noodzakelijke.
Tevens is de ruimte voorzien van hoge mate van luchtverversing.

Lachgas en verdoving

Wanneer lachgas begint te werken, zullen de lippen en de handen wat tintelig gaan aanvoelen. Lachgas is geen vervanging van normale verdoving. Het geven van verdoving en lachgas kan goed gecombineerd worden, en het prettige is dat het verdovingsprikje veel minder voelbaar is dan bij verdoven zonder lachgas.

Ademhalen

Neusademhaling is belangrijk en lachgas kan eigenlijk uitsluitend toegepast worden wanneer de cliënt bewust alleen door de neus kan ademen en dit kan blijven doen. Dit kan soms lastig zijn bij kleine kinderen en cliënten met een verstandelijke beperking. Bij astma of COPD is lachgas goed te gebruiken, omdat de zuurstofconcentratie veel hoger is dan in normale omgevingslucht. Hierdoor zal het gevoel van benauwdheid minder snel optreden.

Ervaring

Een lachgas-roesje geeft je het gevoel dat je high bent, geluiden kunnen anders binnenkomen en er is in mindere mate een rem op emoties. Er kan ook een gevoel optreden dat de zintuigen wat afgestompt zijn. Iemand met controleverlies zal hier misschien moeite mee kunnen hebben. Maar meestal is het na even wennen juist prettig.

Wenzitting

Een eerste lachgas-ervaring vindt altijd plaats tijdens een wenzitting. Hierbij legt de tandarts de manier van werken uit en wat er van de cliënt verwacht wordt tijdens de behandeling. Tevens wordt er vooraf een uitgebreide medische vragenlijst doorgenomen. We kijken samen welke concentratie lachgas bij jou past en waar je je prettig bij voelt.

Uitwerken

Bij afloop van iedere lachgas-sessie wordt er 5 minuten uitgewassen met 100% zuurstof. Theoretisch gezien is alle lachgas dan uit het lichaam.
Het is te adviseren hierna nog even een kwartiertje te landen / bijkomen, evt in de wachtkamer met een kopje thee of koffie.

Droge lucht

De zuurstof- en lachgas cilinders bevatten geen vocht waardoor de lucht erg droog is. Voldoende drinken voor- en na de behandeling is daarom aanbevolen.

Lachgas wordt niet toegepast wanneer de client:

-een recente oogbol-operatie heeft ondergaan;

-heeft gedoken in de afgelopen 24 uur;

-bekend is met psychose-aanvallen;